Κωνσταντίνος Κανάρης (1790 – 1877)

Κωνσταντίνος Κανάρης (1790 – 1877)

«Η συμμετοχή των Ελληνικών νησιών μας στην Επανάσταση του 1821, ήταν σημαντικότατη, από τις αρχές του Αγώνα. Μετά τις μετατροπές των εμπορικών πλοίων σε πολεμικά, από τους καπεταναίους μας, ο Ελληνικός στόλος έγραψε τη δική του ιστορία. Μια από τις μεγαλύτερες ναυτικές δόξες του Αγώνα, είναι ο Ψαριανός πυρπολητής Κωνσταντίνος Κανάρης, του οποίου τα κατορθώματα έγιναν θρύλοι, γνωστοί σε όλο τον κόσμο.

Τη νύχτα της 6ης προς 7ης Ιουνίου 1822, έκαψε τη ναυαρχίδα του Τούρκικου στόλου (που είχε καταστρέψει τη Χίο) μαζί με 2.000 Τούρκους και το ναύαρχο Καρά-Αλή. Μεγάλο κατόρθωμα, αλλά και πράξη που ήρθε να τονώσει το ηθικό των αγωνιστών. Στις 28 Οκτώβρη 1822, φροντίζει να γίνει παρανάλωμα του πυρός και η Τουρκική αντιναυαρχίδα. Τον Αύγουστο του 1824, καίει στη Σάμο μια μεγάλη φρεγάτα του Χοσρέφ-Μεχμέτ πασά (που είχε καταστρέψει τα Ψαρά) και τον ίδιο μήνα μια κορβέτα στη Μυτιλήνη. Τον Αύγουστο του 1825, μετείχε σε εκστρατεία κατά του Τουρκικού στόλου στην Αλεξάνδρεια, με αρχηγό τον Μανώλη Τομπάζη.

Κατά τη βασιλεία του Όθωνα πήρε το βαθμό του Ναύαρχου. Το 1844, τοποθετήθηκε Υπουργός Ναυτικών και το 1848, ανέβηκε στο αξίωμα του Πρωθυπουργού. Τις δυο τελευταίες θέσεις είχε και τα έτη 1864-1865, κατά τη βασιλεία του Γεωργίου Α’. Το 1877, τον βρίσκουμε πρόεδρο της τότε οικουμενικής Κυβέρνησης.

Πάντα ήταν απλός, σεμνός και καταδεκτικός, ο ατρόμητος πυρπολητής του 1821.

Η ματιά του παρατηρητή, αφήνεται να βυθιστεί σ’ ένα από τα κενά που βρίσκεται πίσω από το θέμα του Κολοκοτρώνη. δυο σπουδαίες μορφές, με πεδία δράσης τη θάλασσα και τη στεριά αντίστοιχα. Μαζί με τον Κανάρη, βλέπομε και ’μεις το κάψιμο της Τουρκικής Ναυαρχίδας στην Τένεδο. Στο πρόσωπό του, έχω εντυπώσει τόσο την αποφασιστικότητά του, όσο και την εσωτερική του δύναμη. Τη φωτογραφία που βρίσκεται στο βάθος, την επεξεργάστηκα ο ίδιος και παράλληλα φρόντισα να δώσω κατάλληλη χροιά, με θερμά χρώματα στους τοίχους, ώστε ο φωτισμός να αποδώσει την ένταση της στιγμής εκείνης.

Εκμεταλλεύομαι το βάθος του χώρου κατά τον οριζόντιο άξονα, για να απομονώσω τον αγώνα της Στεριάς από τον αγώνα στη Θάλασσα. Τον κάθετο άξονα [εκτός από τις δυο εξόδους Κινδύνου, των οποίων η παρουσία είναι επιβεβλημένη] τον αναπτύσσω τοποθετώντας: κάτω από τον Κανάρη μέρος της σπηλιάς του Καλπακίου και το θέμα του Κολοκοτρώνη στη φυλακή, πάνω του την σύνθεση του Ορεινού Χειρουργείου [και πάνω & διαγώνια αυτή του Ρούπελ]. Έχουμε συνολικά τέσσερα θέματα σε κάθετο άξονα, αλλά με διαφορετική τοποθέτηση και αποστάσεις το καθένα.»

Παύλος Βρέλλης, Μπιζάνι 1994.