Κυρά-Βασιλική

Κυρά-Βασιλική

«Ένα όμορφο κοριτσάκι, μια καλλονή, κλέβουν Τουρκαλβανοί από τα χέρια των γονιών της. Ήταν μόλις 12 χρονών τότε και την “προόριζαν” για το χαρέμι ενός ανθρώπου που είχε πατήσει τα 61.

Η Βασιλική, ήταν κόρη του Κίτσου Κονταξή, προύχοντα της Πλεσίβιτσας (το σημερινό Πλαίσιο Φιλιατών της Ηπείρου). Ήδη ξακουστή για την ομορφιά της, λευκή, αφράτη, εύχαρις, ζωηρή. Ήταν και παρέμεινε Χριστιανή μέχρι το τέλος της ζωής της. Είχε αδέρφια, το Γιώργη, το Νικόλα και το Γιάννη Κονταξή (γενναίο παλικάρι που αργότερα έγινε ανώτερος αξιωματικός του στρατού μας).

Μεγαλώνοντας στο χαρέμι του Αλη-πασά, γνώρισε σπουδαίους Έλληνες, μεγάλες προσωπικότητες, που τη μόρφωσαν και τη συμβούλευσαν σαν Ελληνίδα. Συναναστρεφόταν με μορφές, όπως οι Κωλέττης, Τουρτούρης, Κολοβός, Βηλαράς, Ψαλίδας. Κατόρθωσαν οι Έλληνες της αυλής του Αλή, όχι μόνο να τη μορφώσουν, αλλά και να τη μυήσουν στη Φιλική Εταιρεία. Απ’ αυτή μάθαιναν και μ’ αυτήν επικοινωνούσαν, τόσο για πληροφορία, όσο και δράση. Επειδή ήταν η μόνη γυναίκα που τον ημέρευε, επηρέασε ευεργετικά τον Ελληνισμό και έσωσε πολύ κόσμο. Ήταν η συντονισμένη της δράση με τον Θανάση Βάγια, που γλίτωσε τα Γιάννενα από ανατίναξη. Ο ίδιος, την άφησε στη θρησκεία της γιατί τη λάτρευε κι έτσι το μικρό εικονοστάσι, που βρίσκονταν στο χαρέμι, έγινε παρεκκλήσι και λειτουργούσε κανονικά.

Μετά το μακελειό του Γενάρη του 1822, η Κυρά-Βασιλική έφυγε για την Κωνσταντινούπολη και μετά (εξόριστη πια) στην Προύσα, για εφτά χρόνια περίπου. Γύρισε πίσω στην ελεύθερη Ελλάδα, το 1830, φέρνοντας μαζί της (πάντα καλόκαρδη) ορφανά μικρά κοριτσάκια, που είχε κάτω απ’ την προστασία της. Ζει μαζί τους και τις μεγαλώνει σαν κόρες της. Ένα από τα κοριτσάκια, η κυρά-Χαρίκλεια, παντρεύτηκε, έζησε μέχρι τα 93 της χρόνια και πέθανε το 1909. Ήταν από το Δεμίρ-Ινές, προάστιο της Προύσας και αυτά που διηγήθηκε στους απογόνους της, μας αποκαλύπτουν σημαντικές πληροφορίες για την προστάτιδά της.

Η ίδια η Κυρά-Βασιλική, χάνεται στα 42 της χρόνια, από δυσεντερία. Την έθαψαν στον περίβολο της Εκκλησίας των Ταξιαρχών του Αιτωλικού. Διατήρησε μέχρι το τέλος της ζωής της, την αρχοντιά, την ομορφιά και την αξιοπρέπειά της.»

Παύλος Βρέλλης, Μπιζάνι 1994